Tedarik zinciri yönetimi, CSCMP derneğinin tanımında “Tedarik zinciri yönetimi, bütün olarak tedarik zincirinin ve birim şirketlerin, uzun dönem performanslarının arttırılması amacıyla, bir kurum içindeki iş kolları arasında, bilinen iş fonksiyonlarının ve aralarındaki uygulamaların sistematik ve stratejik koordinasyonudur” şeklinde tanımlanmaktadır. Bütün Dünya’da milyonlarca şirket hammaddeden başlayan ve ürünlerinin tüketildiği, hatta geri döndüğü noktaya kadar olan, tedarik zincirlerini yönetmeye çalışmaktadır. Tanımda olduğu gibi, şirketlerin uzun dönem performanslarının sürdürülmesi yeterli değil; arttırılması gerekmektedir. Performansların arttırılması ise şirketlerin karlılıklarının rakiplerine göre artmasına, pazar paylarının yükselmesine, finansal yapılarının iyileşmesine, ürün kalitelerinin arttırılmasına, mevcut teknolojileri ile üretilecek yeni ürünlerin geliştirilmesine, başta çalışan olmak üzere müşterilerinin, yatırımcılarının ve tedarikçilerinin memnuniyetlerinin arttırılmasına endekslenmektedir.

Çağımızın yeni ismi değişim çağıdır. Her şey değişmektedir. Kullandığımız hammaddeler, tedarikçilerimiz ve ilişkilerimiz, üretim teknolojimiz, satış sistemlerimiz, müşterilerle ilişkilerimiz sürekli değişim halindedir. Bizleri bu değişime zorlayan şey rekabet ve performanslarımızın arttırılması zorunluğudur. Mevcut performansını iş yapma şekillerini iyileştirmeden sürdürmeye devam eden şirketler, küresel rekabetin altında ezilmeye ve pazarda kaybolmaya mahkumdur.

Geçmişte değişim şirketlerin birbirlerini kopyalamaları ile başlamıştır. Sektörlerin değişiminin, performanslarını arttırıcı yönde olması şarttır. Değişime uyum gösteremeyen, değişimi uygulayamayan şirketler rekabetin dışında kalacaklardır. Değişime pazar baskısı ile uyum gösteren şirketler de mevcut hayatiyetlerini sürdürmeye devam edecekler ancak değişimin yaratıcısı olmadıkları için uzun dönem performansları artmayacaktır. Günümüzde başarı, uzun dönem performansların arttırılmasına bağlı olup, bunu da ancak değişimi yaratabilen şirketler başaracaklardır.

Değişim için gerekenler ise, öncelikle tedarik zinciri yönetiminin şirketler içinde şeffaf ve iş birliği çerçevesinde yönetilir olmasına bağlıdır. Tedarik zincirlerinin çevikleşmesi, yalın hale getirilmesi ve sürecin bir dashboard üzerinde takip edilmesi için gereken IT sisteminin kurulmuş olması gerekmektedir. Şirketler artık bir Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) yazılımı ile yönetilme devrini aşmalı ve Tedarik Zinciri Yönetimi Yazılımına (SCM) sahip olmalıdır. Tedarik Zinciri Yazılımı bir Dijital Dönüsüm projesidir. Kurum içinde kurulacak ARGE bölümü ile üretim teknolojisinin geliştirilmesi, yeni ürün çalışmalarının yapılması, Dijital dönüşüm ile de iş süreçlerinin ölçülmesi, iyileştirilmesi, küresel rakip ve ürün takibi yapılması, CRM çalışması ile müşterilerin segmentasyonu ve bu segmentasyona uygun pazarlama politikaları geliştirilmesi gereklidir.  

Çağımız artık bilginin saklanamadığı ve çabuk eskidiği bir çağ haline gelmiştir. Ürettiğimiz ürünlerin başarısı yüksek ise, hemen kopyalanabilmekte ve daha düşük satış fiyatları ile pazara çıkartılmaktadır. Bundan dolayı iş yapma şekillerinin, ürünlerin eskisi gibi sürdürülmesi kararı, şirketlerin sonu demektir. Şirketler de canlılar gibidir. Doğarlar, büyürler, olgunlaşırlar ve biterler. Ömür dediğimiz bu sürecin ilk zamanları, büyüme dediğimiz sürecin verdiği performans artışıyla geçer. Olgunlaşan şirketler artık büyümeyi sağlayamayan, mevcutla yetinen, performanslarını sürdürmek için çabalayan şirketler haline gelmişlerdir. Bundan kurtuluş ancak yaşam şeklimizin değiştirilmesi, yaşama hızımızın arttırılması, zamanımızın verimli kullanılması ve mevcutlarımızın güçlendirilmesi ile olabilmektedir. Bu amaçla  kurum içinde kullandığımız her türlü yazılımın birbirleri ile konuşması, bir platforma olması, ölçülebilen her bilginin sisteme online girilmesi , bu bilgilerden yaratılan bigdata ile ölçümlemelerin yapılması ve karar mekanizmaları ile sonuçların elde edilmesi gerekli hale gelmiştir.

Uzun dönem performanslarımızın arttırılması için şirketlerin ileriyi görür hale gelmesi gerekir. Bugünü yaşayan bir genel müdür veya şirket yönetici ortakları artık geride kalmaya başlamış demektir. Şirketler yıllık bütçelerle yönetilirler. Bu bütçelerin yılda bir yapılan ve unutulan bütçeler olmaması her ay gelecek 12 ayı planlayabilen bütçeler halinde hazırlanması yararlı olmaktadır. Aracınızı yolda kullanırken bulunduğunuz noktaya göre direksiyonu çevirmiyoruz, gitmek istediğimiz yöne doğru araca yön veriyoruz.

Dijital dönüşüm bize geleceği tahmin etme konusunda da çok önemli bilgiler vermekte ve ol göstermektedir. Çok yakında yarın, gelecek hafta, geçek ay ne satacağımızı büyük doğrulukla hesaplayacak yazılımlarla karşılaşacağız. Bu yazılımlarla iş süreçlerimizi, kapasitelerimizi, iş hedeflerimizi revize edecek ve performanslarımızı arttırabileceğiz.

Şirketler de böyle yönetilmeli yaşadığınız anın, birkaç adım adım ötesini planlamalı ve sonunda nereye varmak istediğinizi de unutmamalısınız. Bu sayede uzun dönem performanslarınızın arttırılması mümkün olacaktır.

Atilla Yıldıztekin

Tedarik Zinciri ve Lojistik yönetimi Danışmanı

[email protected]

Tel: 0. 532 215 6818